Κορωναίος ως προσωνυμία
1) Θεοφάνης Ελεαβούρκος ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1543-1551) Δράσας εν Κορώνη
Ήκμασεν επί πατριαρχείας Διονυσίου (1543-1551) υπήρξε μέγας ρήτωρ και διδάσκαλος. εδίδασκεν εις την Χρυσοπηγήν καθ’ εκάστην Κυριακήν τον λόγον του Θεού. Απέθανεν εν Βερροία ένθα και μεγαλοπρεπώς ετάφη παρά των Βερροιωτών διότι εκ μητρός ήτο Βερροιώτης. Περί αυτού ο Σάθας εις Νεολληνικήν Φιλολογίαν. «Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγέρσεως (1453 – 1821)».
Σύγγραμμα Κωνσταντίνου Ν. Σάθα
Εν Αθήναις εκ της τυπογραφίας των τέκνων Ανδρέου Κορομηλά 1868, γράφει εν σελίδι 144 – 45.
Θωμάς Ελεαβούρκος ο Νοταράς, εγεννήθη περί τας αρχάς της ΙΣΤ΄ εκατονταετηρίδος εν Κορώνη της Πελοποννήσου. Ο πατήρ αυτού Νικόλαος, το πριν καλούμενος μετά την εν 1500 άλωσιν της πατρίδος του αιχμαλωτισθείς υπό των Τούρκων απήχθη μετ’ άλλων εις Βέρροιαν της Μακεδονίας και τον μοναχικόν βίον ασπασθείς μετωνομάσθη Νείλος.
Ο υιός του Θωμάς ομοίως το μοναχικόν υπενδυθείς τριβώνιον μετεκλήθη Θεοφάνης. Εχρημάτισεν ιεροκήρυξ της μεγάλης εκκλησίας, και περίφημος διδάσκαλος. Περί αυτού Δωροθέος ο Μονεμβασίας διεσώσατο ημίν τα εξής: «Τότε (επί του Πατριάρχου Διονυσίου, 1543-1551) ήτο και ο πολύς και ο μέγας άνθρωπος ο κυρ Θεοφάνης, μέγας ρήτωρ και εκαθέζετο εις την Χρυσοπηγήν, και εδίδασκε καθ’ εκάστην Κυριακήν τον λαόν του Θεού και έβγαλε μαθητάς πολλούς και θαυμαστούς, Θεώναν τον Θεσσαλονίκης, Αρσένιον Τυρνάβου, Δαμασκηνόν τον Ναυπάκτου και Άρτης, Μεθόδιον τον Μελενίκου, Ιερόθεον τον Μονεμβασίας. ήτο και ο Σιλβέστρος Αλεξανδρείας, και ο Κυζίκου, Ιωάσαφ, και Λακεδαιμονίας Δωρόθεος και άλλοι πολλοί1,ο Θεωνάς, ο Αρσένιος, ο Δαμασκηνός, ο Μεθόδιος, ο Ιερόθεος και πολλοί καλοί, λόγιοι και προκομμένοι, οι δε άλλοι και μάλιστα ο Αλεξανδρείας, ενάρετοι και νηστευταί, και πολλά καλογερικοί: τότε γουν έπεσαν οι άρχοντες με τον κυρ Θεοφάνην και έγινε πάλιν Σύνοδος… τότε γουν η Σύνοδος των αρχιερέων είπαν ότι ας είναι συγχωρεμένος ο κυρ Διονύσιος δια το γράμμα όπου έκαμε, και του κύρ Θεοφάνη είπαν πλέον να μη λαλή και υπήγεν εις το Άγιον Όρος, εις την Ιβήρων την Μονήν, ότι εκεί ήτο κουρεμένος, και εκεί αφήκε τα βιβλία του και μετά ταύτα υπήγεν εις την Βέρροιαν και εκεί εκοιμήθη και έθαψάν τον οι Βερροιώται εντίμως, διότι και ο κυρ Θεοφάνης Βερροιώτης ήτο έκ Μητρός2.
Έγραψεν ο Θεοφάνης – Διαίρεσιν μετά συλλογισμών κατά την Θεοπαράδοτον ημών Θεοσοφίαν της πίστεως καθώσπερ οι της ημετέρας εκκλησίας πνευματοφόροι διδάσκαλοι παρέδωκαν, συντεθέντα παρά Θωμά Ελεαβούρκου3.
Προς δε και πέντε επιστολές προς Ερμόδωρον Λήσταρχον, Ιγνάτιον και Μητροφάνην τον μητροπολίτην4.
2) Νικόλαος Καλής ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1557)
Παραρτ. Νεοελληνικής Φιλολογίας
Ο Σάθας αναφέρει «Παράρτημα Νεοελληνικής Φιλολογίας», σελίς 37. «Ο Κορωναίος Νικόλαος Καλής ελθών τη 27/3/1557 εν Μερόγγη ένθα τότε εδίδασκεν ο Κρούσιος είπεν αυτώ (Κρούσιος Τουρκογραικία σελίς 273) ότι η Ελληνική γλώσσα είναι τριπλή, η χυδαία, η γραικολατινική και η κλασσική.
3) Ιωάννης Ρωσαίτος ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1574)
Μετά την άλωσιν της πατρίδος του (Κορωναίος την Πατρίδα) καταφυγόντος εις Νεάπολιν και εκεί θανόντος, επί του μνήματος αυτού εχαράχθη η εξής επιγραφή:
«Ιωάννη Ρωσαίτω ευπατρίδι Κορωναίω
ανδρί μέγιστα περί την πατρίδα εσπουδάκοτι
οι παίδες αυτού δακρυρροούντες τόνδε τον τάφον
ευσεβείας ένεκεν κατεσκεύασαν».
αφοδ΄ 1574 (Σάθας Νεοελληνική Φιλολογία: παράρτημα σελίς 146). (Επίσης αναφέρεται ο υιός του τω 1555 Μιχαήλ Ρωσαίτος).
4) Μενέλαος Τριζενέτος ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1659)
5) Αναστάσιος Προφυρίου ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1659)
6) Καπετάν Τζανούμ Χότζα ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1718)
7) Παπαφώτης ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1821)
8) Μελέτιος ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ (1827)
-
1 Θεοδόσιος Ζυγομαλάς γράφων προς Κρούσιον λέγει: «Εισί Θεοφάνους μαθηταί ιερομόναχοι και μοναχοί, 30».
-
2 Δωροθέου Χρονογράφος, σελ.441-2 (εκδ.1681).
-
3 FABRICII BILLOTHECA GRAECA XI, σελίς 719.
-
4 Ελληνομνήμων, φυλλ.10.