Θετός υιός του Αθάμαντος: ηρωικοί χρόνοι
1) Κόρωνος, κτίστης της Βοιωτικής Κορωνείας, υιός του Θερσάνδρου, υιού του Σισύφου (εγκυκλ. Ηλίου) και Κορωναίος, υιός θετός του Αθάμαντος (εγκυκλ. Ηλίου).
2) Παυσανίου Βοιωτίκα 34 – (6,7,8)
Του δε όλους του Λαφυστίου πέραν εστί Ορχομενός, είτις Έλλησιν άλλη πόλις, επιφανής και αύτη εις δόξαν. Ευδαιμονίας δε ποτέ επί μεγίστον προαχθείσαν έμελλεν άρα υποδέξασθαι τέλος και ταύτην ου πολυ τι αποδέον η Μυκήνας τε και Δήλον. Περί δε των αρχαίων τοιαύτ’ ην οπόσα και μνημονεύουσιν. Ανδρέα πρώτον ενταύθα Πηνειού παίδα του ποταμού λέγουσιν εποικήσαι, και από τούτου την γην Ανδρηίδα ονομασθήναι. Παραγενομένου δε ως αυτόν Αθάμαντος, απένειμε της αυτού τω Αθάμαντι την τε περί το Λαφύστιον χώραν και την νυν Κορώνειαν και Αλιαρτίαν. Αθάμας δε άτε ουδένα οι παίδων των αρσένων λελείφθαι νομίζων, τα μεν γάρ ες Λέαρχόν τε και Μελικέρτην ετόλμησεν αυτός, Λεύκωνι δε υπό νόσου τελευτήσαι συνέβη, Φρίξον δε άρα ουκ ηπίστατο ή αυτόν περιόντα ή γένος υπολειπόμενον Φρίξου, τούτων ένεκα εποιήσατο Αλίαρτον και Κόρωνον τους Θερσάνδρου του Σισύφου. Σισύφου γαρ αδελφός ην ο Αθάμας. Ύστερον δε αναστρέψαντος εκ Κόλχων οι μεν αυτού Φρίξου φασίν, οι δε Πρέσβωνος, γεγονέναι δε Φρίξω τον Πρέσβωνα εκ της Αιήτου θυγατρός, ούτω συγχωρούσιν οι Θερσάνδρου παίδες οίκον με τον Αθάμαντος Αθάμαντι και τοις από εκείνου προσήκειν, αυτοί δε, μοίραν γαρ δίδωσι σφισίν Αθάμας της γης, Αλιάρτου και Κορωνείας εγένετο οικισταί.
3) Κόρωνος ή Κορωνός: (Μυθολ.) υιός του Καινέως βασιλεύς των Λαπιθών. Ούτος μετά του Πειρίθου εξεδίωξεν εκ του Πηλίου τους Κενταύρους. Τον Κόρωνον εφόνευσεν ο Ηρακλής ότε ήλθεν προς βοήθειαν του βασιλέως των Δωριέων Αιγιμίου, όστις επολιορκείτο υπό τούτου. Ο Κόρωνος υπήρξε και εις εκ των Αργοναυτών και Ιλιάς Ομήρου II στίχος 746 «υιός υπερθύμιο Κορώνου Καινείδαο».
4) Larousse du xxe Siécle τόμος 2 σελίς 488 Coronos (Myth.gr) Fils de Thersandros – Roi de Lapithes, fils de Caenée et père de Léontée. Il attaqua les Doriens et fut tue par Heraclés.

Κορώνης Ξένος: Μουσικός και Πρωτοψάλτης της Αγίας Σοφίας, καταγόμενος εκ Κορώνης της Πελοποννήσου και ακμάσας τον ΙΒ΄ αιώνα. Συνέγραψεν εγχειρίδιον Μουσικής, εν ω πραγματεύεται περί ήχων, φθορών κλπ. ανεδείχθη ο εξοχώτερος μελοποιός θεμάτων του μαθηματαρίου κατά το είδος του αναγραμματισμού και του κρατηματαρίου.
Διαπρεπείς Μουσικοί και Μελοποιοί ανεδείχθησαν ωσαύτως ο αδελφός του Ξένου Αγάθων και ο υιός του Μιχαήλ.

Εν τοις βιβλίοις: Ι. Νεοελλην. Φιλολογία (σελ.226-227)
Βιογραφίαι των εν τοις γράμμασι διαλαμψάντων Ελλήνων από της καταλύσεως της Βυζαντινής αυτοκρατορίας μέχρι της Ελληνικής Εθνεγερσίας (1453-1821).

Σύγγραμμα Κων/νου Ν. Σάθα

Ι. «Βραβευθέν εν τω Φιλολογικώ διαγωνισμώ τω 1867. Εν Αθήναις εκ της Τυπογραφίας των τέκνων Ανδρέου Κορομηλά (Οδός Ερμού αρ. 291) 1868» αναφέρεται περί αυτού:
Εγεννήθη εν Ζακύνθω το 1480. Τω 1519 διατρίβων εν Βενετία έγραψεν εποποιίαν εις το νεοελληνικόν ομοιοκατάληκτον ιδίωμα, εν ω εξυμνεί τα στρατιωτικά κατορθώματα του Ηπειρώτου ηγεμονίδου Μπούα Γρίβα, διαπρέψαντος ως αρχηγού μισθοφόρων Ελλήνων εν τη υπηρεσία διαφόρων ηγεμόνων της Ευρώπης. Το αυτόγραφον του Ζακυνθίου στιχουργού αποτεθησαυρισμένον εν τη βιβλιοθήκη του Βασιλέως της Ιταλίας διεκοινώθη ημίν και αντιγραφέν εδημοσιεύθη μετά πολλών σημειώσεων και δύο χρωματογραφιών εν τω πρώτω τόμω των Ελληνικών ανεκδότων.

ΙΙ. «Ελληνικά ανέκδοτα περισυναχθέντα και εκδιδόμενα κατ’ έγκρισιν της Βουλής. Εθνική δαπάνη».

Περί το 1430 μετώκησαν οι πρόγονοι του εκ Μάνης-Κορώνης εις ποταμόν Κυθήρων. Εξ αυτού άρχεται η οικογένεια Κορωναίων (Μανωλάκη) εν Κυθήροις. Θεωρείται αρχηγός του Κλάδου των Κυθήρων (Ποταμού). Από πολύτιμον ιδιόχειρον σημείωμα του Στρατηγού Π. Κορωναίου (σελίς 74) εις ο προτάσσει και πληροφορίας περί της καταγωγής της οικογένειάς του (Μ.Κ. Τσιστίλια εις Κυθηραϊκόν Κήρυκα 1932, Φύλλον 1, Πανηγυρικόν τεύχος). Αύται έχουν ως εξής:
«Η οικογένεια Κορωναίου καθ’ ο εκ παραδόσεως διασώζεται προήλθεν εκ Πελοποννήσου. Ο αρχηγός της οικογενείας έφθασεν εις Κύθηρα προ 500 περίπου ετών ως φυγάς ή εκούσιος μετανάστης, και ελέγετο Κορωναίος, όνομα το οποίον ή έφερεν ευθύς εξ αρχής ή τω εδόθη τούτο κατόπιν. Περί του πρώτου αυτού Κορωναίου πλείονα δεν είναι γνωστά ει μη μόνον ότι αφήκεν ως απόγονον έναν ονόματι Καλόγηρον όστις εγένετο εις από τους μεγαλυτέρους κτηματίας με μεγάλην επιρροήν και ο οποίος εγκατεστάθη εις τον Ποταμόν. Εξ αυτού κατάγεται η οικογένεια Κορωναίου, ως και αι οικογένειαι των Μπελιάνων, Περιάνων, Ψευτιάνων, αίτινες ωνομάζοντο μεν Κορωναίοι πλήν προς διάκρισιν έλαβον και τα παρατσούκλια αυτά» (ίδε και σελίδα 31).

1. Απ. Β. Δασκαλάκη:
Η Μάνη και η Οθωμανική Αυτοκρατορία 1453-1821. (Οι επί Τουρκοκρατίας αγώνες των Μανιατών δια την ανεξαρτησίαν των και την απελευθέρωσιν της Ελλάδος μετ’ εικόνων).
…………………
Εν Αθήναις
Τύπος Σ. και I. Μπλαζουδάκη 1923
Εν αυτώ αναφέρεται μόνον το όνομα Κορωναίος τω 1618 (Γεόργος Κορονέος).
Επιστολή πρός τον Δούκα του Νεβέρ (σελ. 50).
Τότε παρεδόθη (Φθινόπωρον 1618) προς τον απεσταλμένον του Δουκός του Νεβέρ (κόμητα Σατωρενώ) (Chateaurenault) όστις είχε κατέλθει εις Μάνην όπου μετά του Πέτρου Μεδίκου συνήγαγε πάντας τους αρχιερείς και ανωτέρους κληρικούς και τους προκρίτους της Μάνης και τον συνοδεύσαντα αυτόν Μέδικον η ακόλουθος επιστολήν των (ίδε κατωτέρω σελ. 50).

2. Σειράς ιστορικών απομνημονευμάτων υπό Π. Χιώτη. Τόμος τρίτος, Κέρκυρα. Εκ της Τυπογραφίας της Κυβερνήσεως 1863. Οι Έλληνες εν τη δουλεία ουδέποτε επελάθοντο της εαυτών καταγωγής και αυτονομίας. Αείποτε καιροφυλακτούντες, εβούλοντο να επωφελώνται εκ των ευρωπαϊκών περισπασμών και προθύμως να επιδίδωνται τω παρέχοντι χείρα αυτοίς, όπως ασείσωσι τον ζυγόν των τυράννων. Και δη που περί τους αυτούς χρόνους (1612) Κάρολος ο Β΄ Δουξ του Νέβερς, υιός του Λουδοβίκου Γονζάγου και εγγονός του Φρειδερίκου Β΄ δουκός της Μάντοβας εκ θήλεως παρίστη την οικογένειαν των Ανδρονίκων Παλαιολόγων. Ότι η μάμμη αυτού Μαργαρίτα ήτις εγεννάτο εξ Ειρήνης Παλαιολογίνης εκ Μομφεράτου, ενυμφεύθη τον πάππον αυτού Φρειδερίκον Γονζάγαν Μαρκίωνα του Μομφεράτου και απόγονον του Θεοδώρου υιού Ανδρονίκου του Πρεσβυτέρου. Εβούλετο ουν αυτός προς το πολεμικόν κλέος, ο επί των Ουγγαρικών κατά Τουρκίας προσεκτήσατο, να επαυξήση και την οικείαν ηγεμονίαν, αποσπών εκ των Οθωμανικών τάς Ελληνικάς επαρχίας, επί των οποίων ανέπτυσσε δικαιώματα κυριότητος και κληρονομιάς δια την ένδοξον καταγωγήν Αυτοκρατορικού Βασιλόπαιδος του Βυζαντίου. Δυσμενής μεν κατά των απίστων, ευμενής δε κατά των δουλομένων Χριστιανών, ενδιεφέρετο εις τα δεινά των Ελλήνων και πολλάκις ωμίλει υπέρ αυτών προς τον Πάππαν, τον Αυτοκράτορα, τους Βενετούς και προς αυτόν τον Φίλιππον Γ΄ Βασιλέα της Ισπανίας, τοσούτον ισχυρόν εν τη Ευρώπη. Ούτοι μεν υπέσχοντο αυτώ συμπράξεις, αλλ’ ώφειλον επιβεβαιώσεις και ασφαλείας να έχωσι περί της διαθέσεως των Ελλήνων και επί της προς αυτούς αφοσιώσεως. Επί τούτω ο Νέβερς απέστελλεν πράκτορας προς τους εν Πελοποννήσω, διοργανίζων κίνημα επαναστατικόν κατά Τουρκίας και θραύσιν του ζυγού. Οι επίσκοποι Λακεδαίμονος, Μονεμβασίας, Ναυπάκτου, Ζυγού και άλλοι, ως ετι προεστώτες Μαΐνης Καλαμών, όλοι ενθουσιώντες παρεδέχθησαν την πρότασιν και έστειλαν την εξής αναφοράν δια του Γάλλου Πράκτορος Σατορενώλτ (1618).

Υψηλότατε αφθέντα δούκα της Ναβερσίας Παλαιολόγε ,
Εγροικήσαμεν με μεγάλην χαράν και αγαλοίασιν από τον εκλαμπρότατον Κόντε ντί Καστέλ-Ρινάλδος μαζί με τον εκλαμπρότατον σινιόρ Πιέρο ντε Μέδιτου σύντροφός του και συμπατριώτης μας, την αγάπη της υψηλοτάτης σου αφεντείας, και την μεγάλην προθυμίαν όπου έχεις δια το γένος των Ρωμαίων, και του οποίου ευχαριστούμεν, και προσκινούμεν την υψηλοτάτην σου αυθεντίαν, να σου δώση ο Θεός χάριν να ελευθερώσης με νίκες και δύναμες και τάξες, όπου πρέπει δια να πάμε κόντρα εις τον Αγαρινόν. και οπότε έρθης με τες δύναμες εκείναις, οπού επροείπαν οι άνωθεν ειρημένοι και όποτε η υψηλότατη σου αφεντία θέλεις έρθη με εκείνες ταις δύναμες και τάξες όπου μας είπαν οι άνωθεν, είμεσθεν πρόθυμοι να προσκυνήσουμε την Αλτέτζα σου, και να την ακολουθήσουμεν και να χύσουμεν το αίμα μας δια την αγάπην του εσταυρωμένου Χριστού του οποίου θέλομεν ζητήσει, και να αποθάνουμεν ανταμώς, έως εφόρου ζωής μας. Με τούτο όμως να έχωμεν δύναμιν και εμπιστοσύνην από τον γαληνότατον και Χριστιανικώτατον Ρίγαν να μη μας εξαφήση εις απώλειας και χαθούμε, εμείς και τα παιδιά μας. Ότι τώρα δεν είναι ωσάν άλλες βολές, να μας συμπαθήσουν, όπου ο Αγαρινός μας εχάλα και πάλιν μας εσυμπάθει. αμή τώρα αν μας νικήση, δεν είναι να αφήση ψυχή από τον κοσμόν ετούτον. Το λοιπόν η υψηλότατη σου αφεντία θέλεις κάμη να δώση πίστιν των άνωθεν δύω, με τους οποίους ωμιλήσαμε, ότι κάμνει χρείαν εις το Θείον έργον. Και στέλνομεν το άνωθεν σινιόρ Πιέρο Ντε Μέδιτσι (ιατράκον) ως συμπατριώτην μας, και τον πρώτον του τόπου μας και… οπού τον έχομεν από τον κάβο της Μάνης έως την Καλαμάτα, και εδώκαμεν την θύμησι δια να γυρέψη ζητήματα δια τον τόπον μας. Και είτι όπου να γείνη και να ζητήση δια τον τόπον μας το στεργόμεστε. (Παρακαλούμε) δε εις το τέλος της γραφής, ίνα δίδη ο ουρανός της υψηλοτάτης σου αφεντίας πάσαν δύναμιν και νίκην εις τες αξίες σου ανδρίες και προθυμίαις, και να σε έχομεν πρίντσιπον εδικόν μας.
Ευλαβείς δούλοι και ευσπλαχνικοί κατά τα πάντα γράφομεν από τον κάβο της Μάνης έως την Καλαμάτα: γράφομεν και σε προσκυνούμε και υπογράφονται κάτωθι οι Προεστοί μας⁵.
Εγό Γλυγόρις στέργομε το άνοθε με τι γενιά μου και με το χοριό όλο.
Και εγό Πατρήκιος Φοκάς προσκυνό την υψιλοτητά σου αφεντιά.
Κ’ εγό Δημητράκης Κοντοσταύλος με τη γενεά μου κε με τον τόπον μου όλον, προσκυνό την υψηλότητα σου αφεντία.
Κ’ εγό Δυμύτρυς Νήκλος με τη γενεά μου προσκυνό την υψηλότητά σου αφεντία.
Ιωσάφος ιερομόναχος και ηγούμενος Χέλμου εγό Ηκονόμος Νερεί χορας Μιλέας προσκυνούμε τιν υψηλοτάτι σου αφεντία τε Νοβερτίας.
Και εγό Δυμύτρυς Νίκλος προσκυνό την υψηλοτάτη σου αφεντία με τη γενεά μου όλυ και με τον τόπον.
Κε εγό Φραντζίσκος Ουίτελου στέργομε τα άνοθε με Ζαρνάτα…. ημετέρου του βασιλέως.

Κε εγο Κονσταντίς Πούβαλος στέργομε το άνοθε με τι γενιά μου κε με όλι τι Ζαρνάτα.
Γεόργιος Σκούμπλος και Ταβουλάριος Αρδουβίστας με όλην μου την χόρα προσκυνώ την υψηλοτάτη σου αφεντία.
Νικήτας Μελισσινός και Ταβουλάρις χώρας Πράσκου προσκυνούμε την υψηλοτάτη σου αφεντία.
Οικονόμος Κουτηφάρις με τη γενιά μου κε με τα χορία μου Ζίγου προσκυνούμε την υψηλότατη σου αφεντίαν.
Δημήτρης Στυλνάνος με τα χόρια μου και με τα γενεά μου προσκυνό την υψηλοτάτυ σου αφεντία.
Εγό Διμέας Βελκούνος χόρας Αρεχόβας προσκίνου με την υψηλοτάτι σου αφεντία Δούκα τε Νοβερσιάς.
Γεόργος Κορονέος με τα χορία μου προσκύνο την υψηλοτάτυ σου αφεντίαν.
Και εγό Λουκας δε Μεδήτζης από το Βύτιλο προσκίνο την υψηλοτάτη σου αφεντίαν.
Κε εγό Θεόδορος Στεφανόπουλος με την γενιά μου και με το Βίτυλο προσκίνω την υψηλότητά σου αφεντύα.
Κε εγώ Θεοδοράκις Μαλέβρις με τι γενιά μου και με όλο το χορίο Μάνι προσκίνο τιν υψηλυτίτη σου αφεντύα.
Και εγό Κονσταντίς Στεφανόπουλος με την γενιά μου και με τον Βύτυλο προσκύνο την υψυλυτίτη σου αφεντυα.
Μιχαλάκυς Κωσμάς με την γενιά μου και με το χορίο μου προσκύνο την υψηλοτάτη σου αφεντία.
Και εγό Λυός Μεδυτζυς από τον Βύτυλο προσκύνο την φυλυτί σου αφεντία.

1. Οι Κορωναίοι αναφέρονται μεταξύ των προυχόντων του Κελεφά μετά των Μαυρομιχάλη – Κουτηφάρη – Ζαννετάκη κλπ. (επιστολή Κορνάρου προς Μοροζίνην Δελτίον Εθν. Εταιρείας 70).
Έκθεσις του Προβλέπτου Κόρνερ (27/4/1690):
Εκ τούτων μνημονεύονται μεταξύ των προυχόντων του Κελεφά (Μάνης) τα ονόματα: Πετροπουλάκης, Κορωναίος. Μαυρομιχάλης1. Κουτηφάρης. Ζαννετάκης. Στεφανόπουλος. Τριγόνας. Λουκάκης. Γερακάρης. Βλέπε Λάμπρου η περί της Πελ/νήσου έκθεσις του Βενετού προβλέπτου Κόρνερ. Δ.Ι.Ε.Ε. 2 (1885), σ.288.

2. Μεσσηνιακά. Δημητρίου Δουκάκη 1905 σελίς 151. Τον Λυμπεράκην είδομεν προ μικρού στρατεύμενον μετά των Τούρκων, νυν δε βλέπομεν αυτόν (1696) διαπραγματευόμενον με τον Λάμπην τον αρματωλόν (ίδε Τουρκοκρ. Ελλ. υπό Κ. Σάθα σελ. 420). «Εκτός του Λάμπη συνετέλεσαν εις την προσέλευσιν του Γερακάρη και ο συμπολίτης αυτού Παναγ. Δοξαράς στρατευμένος υπό τας ενετικάς σημαίας» (Νεοελλην. Φιλολογία Κ. Σάθα, σελίς 425. Σύντροφοι του Λυμπεράκη, ήσαν οι εκ Κελεφά, Τριγούνας, Μποτίνης, Χύτας εκ δε των εν Ζαρνάτα ο Ταυλάριος Βούλτσος. Εν καταλόγω τινι των προυχόντων του Κελεφά ανευρίσκομεν τα ονόματα Πετροπουλάκη, Κορωναίου, Μαυρομιχάλη, Κουτηφάρη, Τριγόνα, Ταβουλάρη (ιδέ επιστολήν του Κορνάρου προς Μοροζίνην. Δελτίον Εθν. Εταιρίας, σελ.70).