Πρόλογος
Eις την συγγραφήν και δημοσίευσην του παρόντος πονήματος ως διατυπώσεως των συμπερασμάτων μακροχρονίου ερεύνης με ήγαγον δύο λόγοι.
Ο πρώτος είναι και ο κυριώτερος. Η Ελληνική φυλή από των ηρωικών χρόνων π.Χ. μέχρι σήμερον υπέστη τας επιδράσεις διαφόρων άλλων φυλών και λαών προερχομένων είτε εκ Βορρά, είτε εξ Ανατολών είτε εκ Δυσμών και από θαλάσσης, ηγωνίσατο και αγωνίζεται επί χιλιετηρίδας κατά πολλών εχθρών, υπέστη καταστροφάς και δηώσεις. κατά τας επιδρομάς και τους αγώνας τούτους η Ελληνική χώρα πότε ηυρύνετο, πότε συνεπτύσσετο. πότε οι Ελληνες ήσαν ελεύθεροι πότε ξενοκρατούμενοι, πότε αυτοβούλως μετώκουν από περιοχής εις περιοχήν, πότε αναγκαστικώς μετετοπίζοντο ή ακόμη εξανδραποδιζόμενοι μετεφέροντο εις άλλας χώρας.
Σήμερον εις την ελευθέραν Ελλάδα, εις την Κύπρον, εις ωρισμένας παροικίας έχει διαμορφωθή η σημερινή Ελληνική φυλή ήτις και εξελίσσεται.
Δια να μελετηθή η ιστορία του Ελληνικού γένους συμβολήν αποτελεί και η ιστορική έρευνα των διαφόρων τοπωνυμιών κατά την επί χιλιετηρίδας διαδρομήν του Ελληνικού Έθνους ως ακόμη και η ιστορική έρευνα των ονομάτων, επωνύμων των διάφορων Ελληνικών οικογενειών κατά την μακραίωνα ιστορίαν της φυλής μας.
Η έρευνα αυτή μας άγει εις μίαν γεφύρωσιν του Νέου, του Βυζαντινού και του Αρχαίου Ελληνισμού.
Αυτός είναι ο κυριώτερος και πρώτος λόγος που γράφω το παρόν πόνημα: Κορώνη, Κορώνεια, Κορωναίοι, Κορωναίος είναι τοπωνυμίαι και ονόματα απαντώντα από των προϊστορικών ή ηρωϊκών χρόνων μέχρις σήμερον παρά τας τόσας περιπετείας της πατρίδος μας, της Χώρας μας, του Έθνους μας, των κατοίκων της πατρώας ταύτης γης.
Και ο πατήρ μου Νικόλαος Ι. Κορωναίος ησχολήθη με τας Ελληνικάς τοπωνυμίας. Είναι και τούτο παράλληλος λόγος, είναι ούτως ειπείν παρόρμησις, ήτις μοι εγένετο δια την παρούσαν έρευναν εκ του Βιβλίου του πατρός μου «Ελληνικόν Γεωγραφικόν Λεξιλόγιον». Χαλκίς, τύποις Μάτσα 1910.
Ο δεύτερος λόγος είναι καθαρός προσωπικός: η παρούσα έρευνα αφορά το οικογενειακόν μου όνομα και την πατρίδα μου «Κορώνην».
Είχον συντάξει τον παρόντα πρόλογον ότε εις την Καθημερινήν εδημοσιεύθησαν τα κάτωθι εις την στήλην του Αθηναίου. Εξ’ αφορμής αυτών που εγράφησαν προ ημερών εις άλλην σελίδα περί της παλαιότητος εις την Ευρώπην, φίλος της στήλης μου μού γράφει ότι δυστυχώς εις τον τόπον μας, ούτε και αυτή η παλαιότης των οικογενειών δεν διαφυλάσσεται, καίτοι αυτήν τουλάχιστον, θα έπρεπε να την διαφυλάττη το προσωπικόν και εύλογον ενδιαφέρον εκείνων που κατέχουν ιστορικά οικογενειακά ονόματα, των Βυζαντινών και των μετέπειτα χρόνων. Εκτός ολίγων εξαιρέσεων, κανένας μας δεν ξεύρει από πού κρατάει η σκουφιά του, πέραν της μιας ή δύο, γενεών. Εις τους λαούς που είναι από αιώνων ωργανωμένοι εις κράτη και δεν έχουν υποστή βαρβαρικάς επιδρομάς όπως ημείς, πολλοί πολίται, έχουν την δυνατότητα να εύρουν την γενεαλογίαν των εις τα αρχεία. Ημείς μόνον μερικών ιστορικών οικογενειών τα ονόματα είμεθα εις θέσιν να παρακολουθήσωμεν και όχι πάντοτε μετά βεβαιότητος. Σχεδόν δεν θέλομεν να γνωρίζωμεν την καταγωγήν μας.
Το γενεαλογικόν δένδρον κάθε ανθρώπου οσονδήποτε ασήμαντον και αν είναι, έχει σπουδαίαν αξίαν δι’ αυτόν τον ίδιον. Θα εύρη ο ίδιος μεταξύ των προγόνων του προτερήματα και ελαττώματα, διήκοντα δια μέσου των γενεών, θα εύρη τάλαντα, ροπάς, θα εξηγήση τας ιδικάς του κλίσεις και των παιδιών του, θα ημπορή να χαράξη ενδεχομένως κάποιαν πορείαν εις τον βίον. Το γενεαλογικόν δένδρον έχει ρίζας βυθισμένας εις τα βάθη των αιώνων. Η εξέτασίς των είναι αναμφισβήτως χρήσιμος. Αι λεγόμεναι νέαι ιδέαι (αι οποίαι δεν είναι καθόλου νέαι) έθεσαν υπό περιφρόνησιν την καταγωγήν των ατόμων. Ο Ρουσσώ έγραψεν εις το «Κοινωνικόν Συμβόλαιον» ότι όλοι οι άνθρωποι εγενήθησαν από τον Αδάμ και την Εύαν, δια να σατυρίση εκείνους που εθεώρουν σπουδαία την καταγωγήν των. Αλλά η Βιολογία έχει παραδεχθή προ πολλού πλέον το γνωστόν αξίωμα της λαϊκής σοφίας, που λέγει «πάρε άνθρωπο απ’ ανθρώπους και σκυλί από μαντρί…».
Εξιστορώ δι’ ελαχίστων εις το παρόν πόνημα τα της Ιστορίας της Κορωνείας και Κορώνης από των ηρωικών χρόνων μέχρι σήμερον, ως και της Μάνης, Ζακύνθου και Κυθήρων μεθ’ ων κυρίως είναι συνυφασμένον το όνομα Κορωναίοι-Κορωναίος. Αναφέρω εκ των γνωστών της Ιστορίας των τών εκτεθειμένων εις διαφόρους συγγραφείς κυρίως τα μέρη τα έχοντα σχέσιν και πλέον ενδιαφέροντα προς τον σκοπόν του παρόντος πονήματος, ποιούμενος χρήσιν ιδίως περί Κορωνείας και Κορώνης και Μάνης των εν ταις διαφόροις Εγκυκλοπαιδείαις πηγών μνημονεύων δε εις τα περί Ζακύνθου και Κυθήρων τας πηγάς εξ’ ων εβοηθήθην, ως και δια την περιγραφήν των «Ναυπλιακών», «Ιουνιανών» και επαναστάσεως Κρήτης.
Εν συνεχεία εκθέτω πως οι κάτοικοι των πόλεων υπό το όνομα Κορώνεια εκαλούντο Κορωναίοι, της δε Κορώνης απεκαλούντο είτε στρατευόμενοι είτε και άλλως Κορωναίοι, πως το ονομα τούτο μετετράπη εις προσωνυμίαν πλέον προσωπικήν διαφόρων εκ Κορώνης καταγομένων, πως είτα εγένετο κύριον όνομα πολλών, και πως τέλος προς διάκρισιν απαντάται το επώνυμον Κορωναίος με άλλας προσωνυμίας.
Βεβαίως το προς πόνημα πόρρω απέχει του να είναι έστω και περιληπτική ιστορία των πόλεων Κορωνείας και Κορώνης. μάλλον εν τω σχετικώ κεφαλαίω δίδομεν μόνον τόσα σχετικά όσα χρειάζονται δια τα παραιτέρω κεφάλαια και ιδίως δια να γίνη δήλον πως το όνομα «Κορωναίοι» εχρησιμοποιείτο καταρχήν δια τους κατοίκους της Κορώνης, πως είτα εφέρετο ως προσωνυμία διαφόρων προσώπων ως διακριτικόν ότι ταύτα κατήγοντο εκ Κορώνης και συγχρόνως αντιδιασταλτικόν ή προσδιοριστικόν, πως είτα εχρησιμοποιήθη ως κύριον όνομα και τέλος πως δια νά διακρίνωνται μεταξύ των οι διάφοροι Κορωναίοι προσήγαγον προσωνυμίας επί πλέον του ονόματος Κορωναίος.